هوای پاک
«آسمان را بنشانیم میان دو هجای هستی
ریه را از ابدیت پر و خالی بکنیم»
امروزه تنفس در هوای پاک، در تهران و کلان‌شهرهای کشور، برای شهروندان تبدیل به آرزو شده است. در دنیا به‌منظور جلب‌توجه مردم به موضوعات مربوط به حفظ محیط‌زیست و تأمین زندگی سالم برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار، روزهای نمادین ویژه‌ای مرتبط با حفظ محیط‌زیست تعیین می‌شود که از جمله آن‌ها روز جهانی محیط زیست، روز زمین پاک و روز هوای پاک است.
روز هوای پاک در دنیا با عنوان‌های مختلفی ازجمله روز بدون خودرو، روز بدون دود و... نام‌گذاری شده و اقدامات ویژه‌ای در این روز برای آگاهی‌بخشی به مردم صورت می‌گیرد. در ایران نیز بحران آلودگی هوا در تهران و کلان‌شهرها موجب شد از سال ۱۳۷۴ بیست‌ونهم دی‌ماه به‌عنوان روز ملی هوای پاک اعلام شود.
آلودگی هوا یعنی حضور یک یا چند یا مخلوطی از آلوده‌کننده‌های مختلف در هوای آزاد، به‌اندازه‌ای که برای انسان مضر باشد یا موجب زیان‌رساندن به حیوانات، گیاهان و اموال شود. پدیده آلودگی هوا در مناطق شهری، یکی از رهاوردهای انقلاب صنعتی است. تکیه اساسی بر منابع انرژی فسیلی از قبیل زغال، نفت، گاز و درنتیجه، آزادشدن مواد ناشی از احتراق این مواد، فرآورده‌های زیان‌بخشی را به همراه دارد که حیات موجودات زنده، به‌ویژه انسان‌ها را تهدید می‌کند.
منابع آلوده‌کننده هوا به دو بخش طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند. منابع طبیعی مانند: فعالیت آتشفشان‌ها، آتش‌سوزی جنگل‌ها، گردوغبار طبیعی، دود و منوکسید کربن ناشی از آتش‌سوزی‌‌ها و منابع مصنوعی مانند: وسایل نقلیه موتوری که دی‌اکسید نیتروژن تولید می‌کنند، زغال‌سنگ، صنایع مختلف، آلودگی‌های ناشی از سوزاندن بقایای کشاورزی و... .
گیاهان، قربانیان ناخواسته آلودگی هوا هستند که بر اثر آلودگی هوا مسموم می‌شوند. همچنین براساس تحقیقات انجام‌شده، وسایل نقلیه موتوری در شهرهای بزرگ، بیش از 95درصد از منوکسید کربن موجود در هوا را تولید می‌کنند که به سکته‌های قلبی و مغزی در انسان‌ها منجر می‌شود.
چند راهکار برای کاهش آلودگی هوا: استفاده از وسایل حملونقل عمومی، پیاده‌روی یا استفاده از دوچرخه، بررسی منظم خودرو و معاینه فنی آن، استفاده کمتر از وسایل نفتی، ایجاد باغچه در منزل، کاشت درخت، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، ترک سیگار.
چند توصیه برای روزهای بحرانی آلودگی هوا: در چنین روزهایی حتی‌الامکان از تردد در محدوده‌های مرکزی و پرترافیک شهر بپرهیزیم. استفاده از وسایل حملونقل عمومی در سفرهای روزانه درون‌شهری را جایگزین خودروهای شخصی کنیم. فعالیت یا بازی کودکان را در محیط‌های باز محدود کنیم. افراد مسن یا بیماران قلبی، ریوی نظیر آسم، برونشیت مزمن و نارسایی قلبی، از خروج از منزل اجتناب کنند.
«بهرامن» هوادار هوای پاک و روزهای آبی و روشن است و دوستدار روز و روزگاری آفتابی برای مردم مهربان ایران.
«هر کجا هستم، باشم،
آسمان مال من است
پنجره، فکر، هوا، عشق، زمین مال من است»